اسباب و وسائل
هر چیز در دنیا اسباب و وسیله میخواهد تا انجام گیرد و هیچ چیز بدون اسباب درست نمیشود. این اسباب بهمنزله کالبد هر شیئی است. هر چه در عالم لایتناهی به وقوع میپیوندد به وسیله اسباب است و امور استثنائی هم که معمولاً بدون اسباب میپندارند آن هم اسبابی دارد و بدون وسیله نیست. نظم و گردش جهان هستی به وسیله سلسله منظم اسباب انجامپذیر است. ابی الله ان یجری الامور الاسبابها ( خداوند متعال ابا دارد از این که امور جهان را گردش دهد جز به وسیله اسباب)
اسبابی که در هر چیز قرار داده شده طبق استعداد و حدود عمل و نیازمندی و وظیفه او است. نوع اسباب فرق دارد هر چند که نتیجه با هم مشابه باشد. به این لحاظ حرکت انسان، حیوان، نبات، آب و کره زمین هرکدام بوسیله نوعی اسباب و علل انجام میشود ولی نتیجه همه را حرکت مینامند.
از دانشمندان و روشنفکران به غور و موشکافی در این مطلب اساسی دعوت میکنم.