مسئولیت شیطان
پس شیطان بدبخت از یکسو از لطف الهی رانده شده امید بازگشت نداشت و از سوی دیگر تمام کارهای بد دنیا، تمام قتل ها، همه زناها، بی عدالتیها، به او منسوب شده و پشت سر هم لعن و نفرین میشد.
مردم هم برای تبرئه خود و پیدا کردن عذر انجام کار بد، همۀ تقصیرات را به گردن شیطان انداخته و خود را بدون هیچ مسئولیتی میدانستند. هر کار میکردند از طرف شیطان بود نه آنها، قتل میکردند میگفتند از ما سر نزده از همان شیطانی است که خود شما به ما معرفی کردهاید.
آنگاه راهنمایان متوجه شدند که کار خراب شده، مردم گمراه گردیده و بدی در بین آنها شیوع یافته و هر عمل زشتی از آنها صادر میشود آن را منسوب به شیطان میکنند.
برای این که راه چارهای بیندیشند و مردم را به حقیقت رهبری نمایند باز ناچار به منظور فهم مطلب این طور گفتند که کار بد از ناحیۀ شیطان است ولی قاعدۀ دیگری هم هست و آن این است که هر وقت شیطان خواست به شما نزدیک شود فوری بهخدا پناه برید و از شر او بهخدا ملتجی شده و بگوئید: پناه میبرم بهخدا از شر شیطان رانده شده.
اعوذ بالله من الشیطان الرجیم
شیطان از اسم خدا میگریزد و وقتی اسم خدا را ذکر کردید نمیتواند به شما نزدیک شود و دیگر کار بد نمیکنید.
به این ترتیب حقیقت مطلب را تحت لفافه به مردم بیان فرمودند و چنان که دیدهاید قرآن مجید نیز این طور با مثال حقیقت واقع را بیان ساخته زیرا روش قران آن است که برای فهم حقیقت تحت لفافه و مثال صحبت میکند: و لقد ضربنا للناس فی هذا القران من کل مثل (روم 58) ـ همانا که ما در این قرآن برای مردم از هر نوع مثلی ذکر کردهایم.