همۀ عوامل همزمان است
یک نکتۀ دیگر که لازم بود یادآوری کنم این است که ساختمان همۀ مراحل عالم همزمان است. توضیح این که: قدما میپنداشتند که مثلاً جسم قبل از روح ساخته میشود همان طور که یک کوزه قبلاً تهیه میگردد و بعد آن را از آب پر میکنند. آنها فکر میکردند که بعد از ساخته شدن کالبد مخلوقات روح در هر کدام وارد میشود و آنها را به کار میاندازد.
اما حقیقت چنین نیست بلکه تمام عوامل که آن را تحت سه تقسیمبندی: روح، پریسپری و جسم بیان داشتم همزمان به وجود میآید و از لحاظ تاریخ و تقدم و تأخر تفکیکی بین آنها نیست. یعنی در همان حالی که نورالانوار روح میتابد تحول عناصر جسمی هم در همان حال صورت میگیرد و پریسپری هم در همان موقع توأم با آن به وجود میآید. و هر چه جسم رشد مییابد، تحول پیدا میکند، تغییر مینماید و دستخوش دگرگونیها میشود نیروی روح و نیروی پریسپری بدون جزئیترین فاصلۀ زمانی یا مکانی متصوره با آن همراه است و از هم تفکیک ندارند.
این حقیقت را امروز میتوانیم مجسم بیابیم به این معنی که یک کارخانه که دستگاه فرستنده را میسازد در عین حال که قطعات آن دستگاه را تهیه میکند در گوشۀ دیگری از آن کارخانه قسمتهای گیرنده را آماده مینماید و همه را با هم سوار میکنند و وقتی فرستنده شروع به کار میکند در همان زمان هم گیرندهها آماده و مشغول به کارند و پی در پی از هر دو باهم ساخته میشود نه اینکه یکی را در یک موقع بسازند و بعداز مدتی دیگری را تهیه کنند.