نیروی واحد یا وحدت

گلهای راهنمایی جلد دوم رابطۀ نورالانوار و مخلوقات و کیفیت وحدت عالم درسی از خداشناسی

آنچه در بالا گفته شد نشان داد که در ظاهر سه نیرو موجود است که یکی نیروی نورالانوار یا روح است و دیگری نیروی پریسپری و سومی نیروی اجسام و همین سه نیرو بوده که ادعای تثلیث را موجب شده است. در صورتی که باطن هر سه نیرو یکی است و چون ظاهر امر تفکیکی بین آن سه نشان می‌دهد لذا متفکرین و بزرگان پیشین ناچار شدند یزدان را از مخلوقات تفکیک کنند و نیروی روحی را به خدا نسبت دهند و مخلوق را از او جدا دانند زیرا ظاهر جدایی بین این دو قسمت مجالی جز به این گونه فکر تفکیک نمی‌داد.

اما عده‌ای که روشن بودند چنان که گفته شد تعبیراتی مخلوط از جدایی و اتصال توأم بیان داشتند. حقیقت این است که همه از یزدان مقتدر تواناست. هم آلاتی که ساخته و در عالم لایتناهی پراکنده است و هم پریسپری و هم نیرویی که برای زندگی آنها به کار می‌رود. همه اوست و جز او نیست. این است درس واقعی خداشناسی و خداپرستی و این است معنی منبع هستی.