پیروی از علم

گلهای راهنمایی جلد اول تعلیمات اخلاقی پیامبران
تجربه و عمل در علم، آدمی را به پیروزی‌های بزرگ می‌رساند. اولین انسانی که به وسیلۀ آپولو 11 به کرۀ ماه رفت از نتیجۀ میلیاردها تجربه توانست این عمل را به منصۀ ظهور درآورد.

در قبال این خودداری از باج دادن معنوی، یک حقیقت دیگر هم هست که بایستی مورد توجه ما قرار گیرد و آن این است که نبایستی از پیروی علم وکسب معرفت خودداری کنیم و این نکته نیز واضح است، که معرفت از صاحبان معرفت به دست می‌آید و علم را باید از علما کسب کرد و دانش را از دانشمندان آموخت. میان این دو قطب اخلاقی چه باید کرد: هم باج ندهیم و هم به دنبال صاحبان دانش برای کسب دانش آن ها روان شویم. وجه سازش آن، در عقل و تجربه و فهم انسانی است. به این معنی که نبایستی کورکورانه و بدون فکر و اندیشه دنبال کسی رفت، بلکه باید در هر امری سنجش عقلی به جای آورد و تا عقل انسان اجازه ندهد نباید راهی را دنبال نمود.

این است معنی آیه مبارکه قرآن مجید: «ولا تقف ما لیس لک به علم ان السمع و البصر و الفؤاد کل اولئک‌ کان عنه مسئولاً.» (بنی‌اسرائیل، 36): بر آنچه تو را بدان علم نیست پیروی مکن که اگر چنین کنی گوش و چشم و دل، همه آن ها مسئول است.