1. خوش‌بینی

گلهای راهنمایی جلد اول راه کامیابی در بین مردمان رموز اساسی پیروزی
بدبینی خلق را تنگ و زندگی را دشوار ساخته باعث تلخ‌کامی و مانع از عمل می‌شود.

از اصول سعادت زندگی است. کسی که خوش‌بین باشد هم زندگی او به خوشی می‌گذرد و هم در حق دیگران رفتارش نیکو است و به طور مسلم و بر طبق قانون فیزیکی رفتار متقابل دیگران هم در حق وی نیکو خواهد بود و این بر سعادت و خوشبختی وی خواهد افزود.

اگر درست دقت کنید بیشتر کسالت‌ها، رنج‌ها، ناراحتی‌ها، خلق‌های متغیّر، شکوه‌ها، نارضایتی‌ها، و خودخوری‌های مردم روی بدبینی است که به دیگران دارند و اگر زندگی خود را بر مبنای خوش‌بینی استوار نمایند از بسیاری از این قبیل مصائب آسوده خواهند شد.

بدبینی نه تنها خلق را تنگ و زندگی را تیره و حیات را دشوار می‌سازد و باعث تلخکامی انسان می‌گردد، بلکه مانع از عمل می‌شود زیرا کسی که بدبین است به مردم اعتماد ندارد و از آن ها می‌ترسد، همیشه می‌ترسد کلاه به سرش بگذارند، همیشه می‌ترسد مبادا در معامله او را فریب دهند و در اثر این ترس از انجام معامله خودداری می‌کند و از مزایای تبادل محروم می‌ماند.

برعکس شخص خوش‌بین به مردم اعتماد دارد و وقتی اعتماد خود را نشان داد، عکس‌العمل آن اکثراً ایجاد درستی در اشخاص است، زیرا شخص هرچند دارای طینت ناپسند باشد، کمتر اتفاق می‌افتد در مقابل ابراز اعتماد دیگران عکس‌العمل نشان ندهد. او می‌خواهد با عمل خود ثابت نماید که «این حسن ظنّی که در حق من روا داشتی به جا است و من هم قدر آن را می‌دانم و به تو نشان میدهم که لایق این حسن ظنّم» این پاداش کسی است که اعتماد و حسن ظنّی به مردمان روا داشته.

فرضاً که انسان در مواردی شکست بخورد و بر او معلوم شود که حسن ظنّش بیجا بوده یعنی با وجودهای ناجنسی روبه رو شود که جواب حسن ظنّ او را با تقلب و ریا بدهند، باز از لحاظ مادی و تجارتی هم صرف بر این است که این نمونه‌ها را تعمیم ندهد یعنی فکر نکند همه مردم اینطورند و این چند مورد را ملاک عمل کلی خود نسازد، چنان که تجار کاردان و زرنگ از این که چندتن انگشت‌شمار پولشان را خورده و بدحسابی کرده‌اند باب کلیه معاملات خود را با دیگران مسدود نمی‌سازند و در داد و ستد را نمی بندند، بلکه آن افراد معدود را جزء ضررها و سوخت‌هایی که در هر کاری در عالم موجود است (جزء استثناهای ضروری است) منظور نموده و اعتماد خود را به روابط تجارتی خویش حفظ می‌نمایند.

این است سود خوش‌بینی در همه امور و فواید عظیمی که در زندگی روحی و مادی انسان پدید می‌آورد و اگر بخواهم به تفضیل بگویم یک کتاب برای آن کافی نیست. لازم است که در اینجا اضافه کنم که عمل خوش‌بینی را نباید با عمل جنون‌آمیز هدر دادن مال اشتباه کرد، یعنی کسی به خیال خوش‌بینی بدون نظم و ترتیب و راه و روش درست اموال خود را به تاراج دهد و در آن اتلاف و افراط روا دارد.