تقسیم‌بندی علم

گلهای راهنمایی جلد اول نه گفتار آموزنده 4. نور دانش

در کتاب مکانیسم آفرینش 1علم را به سه نوع تقسیم کرده و در آنجا به تفصیل بیان گردیده است. اینک مختصری از آن نقل می‌گردد:

علم بر سه نوع است : علم لدنی، علم استنباطی، علم اکتسابی.

علم لدنی معلوماتی است که بدون واسطه‌های ظاهری پدید می‌آید مانند الهاماتی که بر مغز مخترعین و مکتشفین تجلّی می‌کند و مطالبی که از راه حس الهام بر بشر روشن می‌گردد. حد اعلای آن معلوماتی است که از راه وحی به انبیاء و برگزیدگان الهی می‌رسد.

علم استنباطی علومی است که از راه آزمایش و جمع‌آوری مقدمات به دست می‌آید و استنباط می‌شود مانند این که در اثر جمع‌آوری آمار، مطلبی را درک و استنباط کنند و این قبیل علمی که از آمار پدید می‌آید امروز در دنیا بسیار مرسوم شده است. یا علومی که در نتیجه آزمایش در لابراتوارها به دست می‌آید مثل آزمایش‌های شیمیایی و یا معلوماتی که در اثر جمع‌آوری اطلاعات و ارقام حاصل می‌شود.

علم اکتسابی علمی است که در اثر تلمّذ و شاگردی و خواندن و مجاهدت و حفظ کردن و پیگیری به دست می‌آید و بیشتر علومی که نصیب اکثریت افراد جامعه می‌گردد از این راه است.

پانویس ها

  1. مکانیسم آفرینش تألیف همین مؤلّف که چاپ اول آن در سال 1332 و چاپ دوم در سال 1333 و چاپ سوم در سال 1347 منتشر شده است.