6. نه پایان نه آغاز

گلهای راهنمایی جلد اول شش دسته گل از گلستان راهنمایی دسته گل پنجم: در قید ابتدا و انتها

وقتی خالد و همیشگی بودن پایانی نداشت مسلماً آغازی هم ندارد زیرا در نظر عقل و فلسفه و ذوق سلیم این مطلب مثل آفتاب روشن است که هر چیز که پایانی ندارد ابتدا ندارد و ابتدا برای چیزی است که انتها داشته باشد یعنی درواقع دوران معینی را طی کند که از نقطه‌ای شروع و به نقطه‌ای ختم شود مانند مسافرت از شهری به شهر دیگر یا مانندتحوّلات جسمی موجودات در کره زمین که از نقطه‌ای شروع و به نقطه‌ای ختم می‌شود؛ اما این آغاز و ختم ظاهری درواقع ابتدا و پایان حقیقی نیست، زیرا قبل از آغاز تحوّل، همان جسم و همان روح زندگی داشته منتها به صورت دیگر و پس ازخاتمه تحوّل باز همان جسم و همان روح زندگی خواهد داشت به یک شکل دیگر.

جایی که یک جسم نیز از این دنیا ابتدا و انتها ندارد به طریق اولی برای عالم ابتدا و انتهایی نیست زیرا هرجا را ابتدا تصور کنیم قبل از آن تحوّلات بوده و هرجا را انتها بدانیم باز هم تحوّلات خواهد بود.