عمل انتقام جزء سرنوشت است

زنجیر سرنوشت بحثی در موضوع تصادف

عمل انتقام نیز جزء سرنوشت و در زمرۀ وسائلی است که برای تکمیل شخص به منظور انجام وظایف تقدیر و جبر برقرار می‌شود نه چیز دیگر منتها به علت ماهیتی که از آن مشهود می‌شود گاهی نام عمل به آن می‌دهند و گاه نام انتقام. همان انگیزه‌های روحی که شخص را به سوی سرنوشت می‌راند و همان سیالاتی که موجب انجام عمل تقدیر می‌شوند برای تکامل و سازندگی شخص عمل انتقام شخصی را برای او فراهم می‌کنند و او را در مسیر این انتقام قرار می‌دهند و چون این کار به وسیله روح و سرنوشت و ظاهراً به وسیلۀ ضمیر باطن خود او صورت می‌گیرد، این است که آن را انتقام شخصی می‌نامیم.

بنابراین آنچه در زیر راجع به انتقام شخصی بیان می‌گردد بایستی به همین عنوان که گفته شد تلقی کنید یعنی عملی است موازی و همپای پیشرفت سرنوشت نه چیزی که برخلاف مسیر سرنوشت باشد و وقتی که می‌گوییم انتقام عملی وجدانی است، درواقع وجدان هم عامل سرنوشت است و مغایرتی با آن ندارد.