دورۀ رنسانس

گلهای راهنمایی جلد دوم رنسانس نوین دانش
در این دوره به خاطر دیواره‌های تعصب و خرافات، دانش مجال توسعه و گسترش مناسب نیافت. در اینجا گالیله دانشمند نجومی هفتادساله را در مقابل مجلس انکیزیسیون یا تفتیش افکار نشان می‌دهد که به خاطر جلوگیری از افکارش پس از محاکمه او را به فلورانس تبعید کرده تحت نظر گرفتند. با وجود این مضیقه‌ها دانشی که او ارائه داد شایع شد و نامش را مشهور ساخت. (نقاشی از روبر فلوری)

آن گاه دوره رنسانس یا توالد پیش آمد که در اواخر قرن 18 و در اوایل 19 به شدت خود رسید. محدودیت‌های فکری و تعصبات کم شد و دیواره‌های جهل را شکستند. به جلوگیری و اختناق فکری اعتنایی نکردند. سدهای نادانی را خراب کردند و پرده‌های تعصب را دریدند، محفظه‌های محدودیت را پاره کردند و تخم دانش را در افکار کاشتند. آن گاه به مطالعه و تحقیق و آزمایش و تجربه پرداختند. دانش رشته رشته شد و هر گروهی به تحقیق در رشتۀ خاص مشغول گردیدند. درنتیجۀ این نهضت عظیم علمی از هر سو دانش پیشرفت کرد. مانند سیلی که سد را شکسته باشد و از همه طرف آب به اطراف جاری نماید، رودخانۀ علم در هر سو جاری گردید و روز به روز نیرومندتر و قویتر شد.