انقراض نسلهای قدیم
یکی از موضوعاتی که فکر دانشمندان طبیعی را به خود مشغول داشته انقراض نسل حیوانات است. فسیلهایی که از عهود مختلف معرفتالارضی به دست میآید نشان میدهد که در این عهود موجوداتی بودهاند که بعداً نسل آنها منقرض گردیده است. اینک خلاصهای از عهود و دورانهای معرفتالارضی و موجودات آن بیان میشود:
عهد CAMBRIAN با اجداد موجوداتی از قبیل میگو و خرچنگ ـ عهد SILURIAN با اجدادی از ماهیان و نرمتنان دریایی و صدفها ـ عهد DEVONIAN با اجداد ماهیان بزرگ و فسیل تریپولیت و صدفداران بزرگ ـ عهد CARBONIFEROUS با اجداد تمساحها و سوسماران بزرگ (ARCHEGOSAURUS و غیره) عهد TRIASSIC با مخلوقاتی از نوع خزنده و ذوحیاتین از قبیل PLESIOSAURUS و PLATEOSAURUS و ICHTHYOSAURUS و MASTODONSAURUS ـ عهد JURASSIC با موجوداتی از خزندگان پرنده و کروکودیلهای آن عصر و برخی حشرات و حیوانات و ماهیهای دریایی درشت. از این قبیل است ICHTHYOSAURUS (ماهی سوسماری) و پلزیوسووس PTERODACTYL یا سوسمار پرنده و نوعی دیگر از آن به نام ARCHAEOPTERYX و UINTATHERIUM ها و BRONTOSAURUS ها که حیوانات بسیار بزرگ و سنگین بودند. همچنین DIPLODOCUS ، ATLANTOSAURUS ، GIGANOTOSAURUS ـ عهد CRETACEOUS با موجودات بسیار بزرگ و عجیبی از سوسمار و ماهیها از قبیل پتروداکتیل IGUANODON و MOSASAURUS و ELASMOSAURUS داینوسورها، ایکتیوزورها TRICERATOPS ـ عهد EOCENE با پستانداران، خزندگان، پرندگان و ماهیان و حیوانات دریایی که اکثراً نسلشان از بین رفته است از قبیل PALAEOTHERIUM (اجداد اسبهای امروز) DINOCERAS (با شش شاخ شبیه کرگدن) عهد OLIGOCENE شبیه همان عهد و پس از آن عهد MIOCENE که هرکدام حیواناتی خاص خود داشتهاند. در این عهد پستانداران بزرگ مانند دینوتریوم DEINOTHERIUM و فیلهای MAMMOTH و ماستودان MASTODON زندگی میکردند. سپس عهد PLIOCENE و PLEISTOCENE فرا میرسد که به عهد ما نزدیکتر است و در این دوران فیلها با عاج مستقیم، ببرها با دندان شمشیری، اسب آبی و هیپوپوتاموس HIPPOPOTAMUS یعنی اجداد اسبهای امروز زندگی میکردند. ماموت فیل بزرگ پشمالو با عاجهای طویل برگردان و کرگدن پشمدار با شاخهای بلند و گوزن درشت غارها در این عهد زندگی میکردند. این عهدی است که به قول طبیعیون بشر در زمین ظهور کرد.