تراکم و رقت

هرچه تراکم و غلظت موادی که از گاز تشکیل شده بیشتر باشد، سنگین‌تر است و پائین‌تر می‌رود کما اینکه هر ماده‌ای که جرمش متکاثف‌تر باشد، زیر آب می‌رود (مثل آهن) و اگر تراکم جرمش کمتر باشد، روی آب می‌ماند مثل چوب. در این فضای لایتناهی هم هر چیزی سنگین‌تر باشد، زیر می‌ماند و هرچه سبکتر باشد بالاترمی‌رود،¹

چنان که وقتی آب دریا تبدیل به بخار گردید چون تغییر حالت داده و دیگر وظیفه‌ای در میان دریا ندارد، به سرعت بالا می‌رود و مقام بالاتر را می‌گیرد و تبدیل به ابر می‌شود. از ابر هم رقیق‌تر هست که بالای آن قرار دارد و از آن رقیق‌ترهم هست و باسلسله مراتب این درجات ادامه دارد، چنان که هیئت امروز هم این نکته را کشف کرده که جو زمین طبقات مختلف دارد و هرچه سبکتر و رقیق‌تر باشد، بالا قرار می‌گیرد و هرچه سنگین‌تر و متکاثف‌تر باشد، پائین واقع می‌شود.

به این لحاظ جوّ زمین را تا تقریباً 150 کیلومتر به درجات غلظت و رقّت به آتمسفر- استراتوسفر- تروپوسفر- یونوسفر و غیره تقسیم کرده‌اند که ذکر آن ها موردی ندارد.

• دیدگاه ها