میوههای یک درخت


یک درخت هلو را بنگرید که بسیاری میوه داده است. هر یک از این میوهها را به طور مستقل نگریسته و آن را شبیه به یک کره نمودیم. همۀ میوهها همین حال را دارند و این میوهها تنها نیستند بلکه به وسیلۀ دمکها به شاخههای کوچک و آن شاخهها به شاخههای بزرگ و همه به درخت وصلند. آن درخت هلو که صدها میوه دارد درواقع یکی است و یکپارچه است و همۀ آن میوهها به وسیله درخت به هم پیوستهاند.
اما آن درخت هم تنها نیست. به وسیلۀ زمین و خاک و عوامل جوی و نوری و هزاران عوامل دیگر به سایر درختان پیوسته و همۀ آنها به کرۀ زمین اتصال دارند و کرۀ زمین به وسیلۀ فضا و عوامل و عناصر و موجودات و شعاعهایی از نورالانوار که قسمتی از آن مانند نور خورشید و سایر انوار مرئی است به سایر کرات و کهکشانها متصل است.
همان طور که میوهها به وسیلۀ شاخهها به هم اتصال دارند، کرات و موجودات هم به وسیلۀ شاخههایی از موجودات و انوار و عوالم جوی در عالم لایتناهی به هم متصل و پیوستهاند و همۀ اینها به نیروی نورالانوار متصل است که همه را اداره میکند و همه در اختیار اوست. این است اسرار وحدت عالم، تا آنجا که مجال و حوصلۀ مقال بود بیان گردید.