نغمۀ عالمی وحدت
وظیفۀ ما در قبال این موسیقی الهی نشاطانگیز که در پهنۀ جهان هستی بلند است چیست؟ آیا باید از شنیدن آن صرف نظر کنیم و گوشهای خود را بر نغمات آن ببندیم؟ آیا بایستی مانند آن مسافر خوابآلود، (که سعدی علیهالرحمه میفرماید:)
دوش مرغی به صبح مینالید | عقل و صبرم ببرد و طاقت و هوش | |
یکی از دوستان مخلص را | مگر آواز من رسید به گوش | |
گفت باور نداشتم که تو را | بانگ مرغی چنین کند مدهوش | |
گفتم این شرط آدمیت نیست | مرغ تسبیحخوان و من خاموش |
از شنیدن صوت دلکش مرغان صرف نظر نماییم؟
اگر هوشیار و عاقل باشیم چشم های خود را باز کرده تجلیات وحدت را در عالم وجود خواهیم دید و گوش های خود را تیز کرده آهنگ های دلفریب آن را خواهیم شنید. صدای آن صدای حق و حقیقت است زیرا حقیقتی جز وحدت نیست. توحید و وحدت و اتحاد همه از یک ماده و اصل آنها حاضر راستی و حقیقت موجود است.