آقای مهدی تدین از کرفلد آلمان
رسید کتاب ارسالی جنابعالی را اطلاع میدهم. کتاب مفید و جالبی است و من آن را پساز مطالعه به یکی از آشنایان دادم که او هم باز بعد از مطالعه آن را به یکی از دوستانش داد. البته خانم بنده هم آن را مطالعه کرد و چون مدتی است که مشغول فراگرفتن زبان انگلیسی است و اغلب مطالب و نامههای کتاب به انگلیسی چاپ شده است از این نظر بسیار مورد پسند ایشان قرار گرفت. البته آشنایان آلمانی من هم که علاقمند به آن شدند به فراگرفتن زبان انگلیسی نیز مشغولند و تذکر این نکته مهم نیز ضروری است که استفادۀ کتاب مزبور تنها از این نظر نیست بلکه جنبههای معنوی آن نیز بهجای خود محفوظ و مورد استفاده شایان است. این نیز باعث خوشوقتی است که اغلب مردم و بهخصوص طبقه جوان این مملکت (آلمان) برخلاف عدۀ زیادی از افراد مملکت ما زیاد هم به خرافات دین خودشان پایبند و متعصب نیستند و با کمال صداقت و شهامت و قضاوت صحیح از نواقص و خرافات دین مسیح انتقاد میکنند و آن را باطل میدانند و اصولاً دین و پایه و اساس آن را بر مبنای صحیح اعتقاد به یک مبدأ اصلی آفرینش و نیز بر مبنای بشریت و انساندوستی و حسن تفاهم بین تمام افراد بشر و احترام متقابل و یک زندگانی مسالمتآمیز میدانند و بقیه رنگهای گوناگون را که به دین زده شده ناصحیح و خلاف واقعیت میدانند و این درست همان مطلبی است که در مجله «وحدت نوین جهانی» درج شده و تمام افراد را مساوی و افراد یک خانواده بزرگ بشری معرفی کرده است. من اغلب در صحبتها و بحثهایم با اشخاص و دوستان و آشنایان اصل منظور و واقعیت دین اسلام را آنطور که بر من روشن است تشریح میکنم و با استقبال و تأیید و موافقت آنها روبرو میشوم و آنها نیز میگویند پس بنابراین چه فرقی است بین عقیده شما و بنده و ما اگر مقادیری خرافات را که سد بین عقاید افراد و معاشرت آنها گردیده کنار بگذاریم (کما اینکه در دین ما هم به مقدار فراوان وجود دارد) نتیجه و اصل منظور همه ما یکی است پس چرا ما باید برای امری که مورد تأیید همه ماست بر سر و کله یکدیگر بکوبیم و از یکدیگر تنفر و انزجار داشته باشیم؟ البته افراد متعصب و کلهشق هم در اینجا زیاد پیدا میشوند که بههیچ وجه حاضر به قبول واقعیت نیستند و اصولاً از خارجیها فقط بهخاطر موی سیاه و رنگ تیرۀ پوستشان متنفرند و صحبت و معاشرت و بحث با اینگونه افراد غیر از اتلاف وقت و دردسر نتیجه دیگری ندارد. بهرحال بنا به نوشته مطالب «وحدت نوین جهانی» ما همه افراد یک خاندانیم و از یک منشأ آمده و به یک مبدأ خواهیم پیوست و این مطلب را نیز همه افراد منصف و صاحبنظر معترفند و به آن صحه میگذارند چنانچه در خلال نامههای مندرج در کتاب ارسالی شما از اشخاص مختلف و از نقاط مختلف دنیا و دارای عقاید مختلف این اعتراف به واقعیت کاملاً آشکار است و از ایدههای انساندوستانه و واقعبینانه بدون درنظر گرفتن ملیت و عقیده و مرام باطنی مبدأ آن با کمال خلوص نیت استقبال به عمل آمده است و این خود موجب کمال سرور و افتخار ما باید باشد که دارای یک چنین عقیده و مرام دنیاپسندی هستیم. من از شما یک دنیا متشکر خواهم بود چنانچه کتابها و تألیفات مشابه و مفید دیگر را نیز برایم ارسال فرمائید. خانم بنده (خانمشان اهل بلژیک است) سلام فراوان خدمت جنابعالی میرساند و میگوید خیلی خوشحال میشود چنانچه باز موقعیتی دست دهد تا از نزدیک اظهار ارادتی بنماید و از محضرتان مستفیض گردد.