آتش و آتش‌گردان
اگر مقداری ذغال آتش شده را در آتش‌گردان بریزیم و آن را در جایی که باد نباشد بیاویزیم، پس از مدتی که گذشت خاکستر روی ذغال‌ها را می‌گیرد و از حرارت می‌افتند اگر باز هم بیشتر طول بکشد ذغال‌ها سیاه و خاکستر می‌شوند.
اما اگر این آتش‌گردان را بچرخانیم، می‌بینیم که خاکسترها کنار رفته آتش نیز درخشان می‌گردد و هرچه آتش‌گردان تندتر بچرخد آتش‌های آن بیشتر درخشندگی و حرارت پیدا می‌کنند. کرۀ زمین هم در حین گردش وضعی و انتقالی و حرکات مختلف دیگری که دارد و فشارهایی که دریافت می‌کند (که قبلاً در این کتاب بیان گردید) مرتباً آتش‌های درونش به حرکت می‌افتند، اصطکاک پیدا می‌کنند، زیر و رو می‌شوند و اتم‌های آتش‌زای آنها در اثر این حرکات دائمی و مالش‌های پی در پی به صورت فعال باقی می‌ماند.