الفاظ مختلف و معنی یکی
همانطور که گفتیم برای بیان این حالات گوناگون الفاظ مختلفی به کار میرود از قبیل عزت، ذلت، پستی، بلندی، موفقیت، شکست، شانس، تصادف، زرنگی و امثال آنها. گاهی نیز اصل انجام یافتن و نیافتن امور به طور سریال و پشت سر هم چنان واضح و روشن است که متفکرین و همچنین عوام آن را درک کرده و به عنوان یک اصل درست قبول دارند.
این شعر را اغلب شنیدهایم:
چو آید به مویی توانی کشید | چو برگشت زنجیرها بگسلد |
که معنی آن روشن است یعنی وقتی که شانس و اقبال (به عقیده مردم) به انسان روی کند به قدری موفقیت به آسانی نصیب میگردد که رشته آن را با یک تار موی میتوان کشید و برعکس وقتی اقبال به انسان پشت کند چنان کار بر آدمی سخت میگردد که زنجیرهای ضخیم آهنین هم قدرت نگاهداری آن را ندارند و زنجیرها پاره میشوند.