تأثیر موسیقی
تأثیر موسیقی مثل صدای نی و سایر آلات و اثری که آوازها و اصوات بر جای میگذارند یک اثر جمعی است که به وسیلۀ سیّاله پخش میشود. مثلاً یک موسیقی حزنآور وقتی نواخته شود همه شنوندگان را دچار حزن میسازد. یک حکایت غمانگیز که توسط گویندهای بیان گردد همگان را محزون میکند، یک داستان شادیبخش شادی میآفریند.
تموجات صدای یک واعظ که به وسیلۀ امواج هوا منتقل میشود اثر مساعد یا نامساعد در شنوندگان ایجاد میکند و این اثر مسلماً به وسیلۀ تموجات سیّالههایی است که از دهان او شروع شده و در گوش، حتی در مسامات پوست همه شنوندگان تأثیر میگذارد.
اثر یک موسیقی حزنآور حتی چنان زیاد است که ممکن است در ملتی بزرگ تأثیر کند و مسیر زندگی آنها را دگرگون نماید و اگر خوب دقت کنید و به موسیقی ملل مختلف توجه نمایید خواهید دید موسیقی آنها هماهنگ با روش زندگی و وضع اجتماعی آنها میباشد، یعنی موسیقی ملل مثل سایر امور تابع سرنوشتی است که برای این ملت تعیین شده است.