به هر سوی می‌کشاند
فکر می‌کنم به وضوح روشن گردید که احتیاج عامل جبر و میل عامل احتیاج است و همۀ اینها خود عمالی هستند که به زور و فشار و اجبار انسان را به هر سوی می‌کشانند بدون اینکه بشر در این کار گزینش یا اختیاری داشته باشد.
احتیاج در هر قسمت بروز کند آدمی را به اجبار به همان سوی می‌برد: نیاز به آب دارد بدان سوی برده می‌شود تا مگر به دست آورد، احتیاج به غذا دارد، نیاز به اطفاء شهوت دارد بدان سوی جلب می‌گردد. دیدیم که همه اینها به اجبار انجام شد و اختیاری در بین نبود.