غم مقدمۀ موفقیت
پس دانستیم که غمها مقدمهای برای پیروزیهای بعدی است. وقتی شخصی به موفقیت برسد و نظری به جریان زندگی خویش بیندازد و آنها را بررسی نماید به خوبی خواهد دانست که کلیۀ ترقیاتی که در زندگیش پیدا شده دنبالۀ آن غمها و ناراحتیهایی بوده که او را آن همه رنج داده است. وقتی این موضوع بر او مسلم شود به خود میخندد که چرا از این اموری که باعث ترقی او بوده آنقدر ناراحت شده است. مثل بیماری که وقتی معالجه شود و سالم گردد از ناراحتیهایی که در اثر بیماری و جراحی برای آن بیتابی کرده بود خود را ملامت مینماید.
علت این است که این شخص در این موقع دانا است و لذا بر نادانی آن موقع خویش میخندد و این همان اصلی است که قبلاً گفتیم که غم نتیجۀ نادانی است و مقصود از فهم، رفع جهالت است. باید همه در هرحال بفهمند که اگر ناراحتی و غمی پیش آید عاقبتش خوب است: "صبر تلخ است ولیکن بر شیرین دارد". و این اطلاع و دانشی که پس از حصول نتیجه حاصل میشود بایستی طوری درجه معلومات عموم را بالا برد که قبل از نتیجۀ حصول از پیشآمدها و رنجها ناراحت نشوند.