کیفیت عمل این نیرو
حال که یک چنین نیروی عظیم لایتناهی در سراسر عالم دست‌اندر کار است و محرک آن نیز خود نیروی عالم لایتناهی و یزدان مقتدر است، لاجرم بایستی اثر آنها سوق دادن و راندن مخلوقات به سوی جبر و سرنوشتشان باشد و همینطور هم هست.
در حقیقت اینها عمال و کارگزاران و نمایندگان و کارگردانان و عاملین و محرکین زندگی موجودات در عالمند و آنها را به هرسوی که باید می‌رانند و به هرکجا که لازم است و گردش کارخانۀ عالم ایجاب می‌کند به حرکت می‌اندازند، هرجا لازم است به حرکت تندتر و هرجا صلاح است به حرکت کندتر وامی‌دارند.
درواقع مثل راننده‌ایست که اتومبیل را به هر طریق صلاح می‌داند تند یا کند می‌راند یا موقتاً نگاه می‌دارد و دوباره به راه می‌اندازد و هرکجا خرابی در آن دید مرمت می‌کند و سعی می‌نماید دوباره به راهش اندازد، اگر نقصی پیدا شد به ترمیم آن تا آنجا که میسر است می‌پردازد و اگر نقص قابل رفع نبود جسم فرسودۀ اتومبیل را ظاهراً رها می‌سازد تا از آهن و مصالح آن استفاده‌های دیگری به عمل آید.