اتحاد دینی
و اما به جز آن چه گفته شد اتحاد دیگری نیز هست که تا آنجا که ما دانسته و پی بردهایم مهمتر و بالاتر از آن است و بیشتر در زندگی بشر مؤثر واقع گردد و آن اتحاد دینی است.
بر حسب مشیت الهی ادیان مختلفی در ادوار گوناگون بشریت به وجود آمده که هر کدام پیروانی یافته و رفته رفته شمار پیروان آن افزون شده. همچون چراغ های چندی که در بیابانی گذارند و گرد هر چراغ گروهی حلقه زنند تا از روشنایی آن برخوردار شوند، ادیان مختلف پیدا شد که تاریکی بشریت را بزداید و نور یزدانی بر آنها بتابد. تعداد چراغ دلیل بر اختلاف نور نیست، نور یکی است بلکه تعدد بنابر نیازمندی کسانی که از چراغ بهرهمند میشدند پدید آمد.
به همین طریق امروزه در جهان قریب 448 میلیون از افراد بشر دین مقدس اسلام را پیرو شدهاند و نزدیک 729 میلیون نفر به آئین مسیحیت درآمده و تقریباً 22 میلیون به آئین یهودیت و تعداد زیادی نیز به دین بودائی، کنفسیوسی و غیره گرویدهاند.
پیروان هر یک از ادیان که توجه و قبلۀ آنها مرکز دین خویش بود به این ترتیب به هم در پیوستند و نوعی یگانگی پدید آوردند که آن را اتحاد دینی خوانند. شک نیست که اتحاد خوب است ولی تا آنجایی که مصادم و مزاحم با هدف مشترکی که در آن هدف سایر ابناء بشر شریکند نشود بلکه تمام کسانی که در یک مقصود انبازند و منظورشان به یک جا منتهی میشود باید با هم یگانگی داشته باشند هر چند تشکیلاتشان از یکدیگر جدا باشد.