مثبت و منفی
در حقیقت کلمات هست و نیست همان مثبت و منفی و زوجهای دوگانه است، که در تمام اشیاء و امور عالم جاری است؛ مثلاًً شب و روز، تاریکی و نور هم جزء این زوجهای دوگانه مثبت و منفی است که همه کس آن را میگوید و میبیند و قبول دارد و ناچار است چنین تفکیکی قائل شود، ولی درحقیقت تاریکی چیزی نیست جز سایه و کمبود نور. تاریکی مطلق وجود ندارد، بلکه به علت پشت کردن قسمتی از کره زمین به خورشید، سایه و تاریکی نسبی پدید میآید که در باطن رنگ کمرنگتری به شکل سایه از همان نور است، ولی ناچار در لفظ آن را مقابل و ضد و مخالف نور مینامند.