تمرین در راه حقیقت
راه همان است منتها تمرینات و کوششها راه را کوتاهتر میکند. در مثل میتوان گفت که راه از اینجا تا مکه مکرمه همان است که بود، منتها زمانی در طی چندین ماه آن را پیاده یا با شتر و اسب و قاطر طی میکردند و سپس اتومبیل و کشتی راه را نزدیکتر ساخت و امروزه هواپیمای جت آن را خیلی کوتاه کرده است و به همان مقصد سابق میرسند منتها بسیار زودتر، کوتاهتر، آسانتر و راحتتر.
تمرینها و کوششهایی که در زندگی میشود همین اثر را دارد و راه مقدر را که انسان در پیش دارد آسانتر میسازد و تا حدّی که سرنوشت با او توافق دارد تمرینات طی طریق را بر وی سادهتر و بهتر میکند. هر چقدر تمرین بیشتر شود (که آن هم وابسته به مقدر و مکانیسم بدنی شخص است) ترقی بیشتر خواهد بود.
تمرینات در واقع همان سعی و کوشش است که در زندگی میشود.
هرگاه سرنوشت انسان به طرف سلامت و راحت باشد تمرینات و کوششها طی این راه را کوتاهتر و بهتر میسازد و برعکس آن ها که مقدرشان به سوی دیگر است تمرین آن ها را بیشتر به مقدر خود نزدیک میکند. «کل نمد هولاء و هولاء من عطاء ربک و ماکان عطاء ربک محظورا» (بنیاسرائیل، 20) همه را یاری میدهیم هم این دسته و هم آن دسته از بخشش پروردگار تو و بخشش پروردگار تو مسدود و بسته نیست.