خدا چیست و کدام است؟
بسـم اللـه الرحمـن الرحیـم
خدا چیست و کدام است؟
(تفسیر آیه نور در سوره نور،۲٤-۲٥)
اَللهُ نُورُ السَمَواتِ وَاْْ لْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَوهٍ 1فِیهَا مِصْبَاحٌ اْلْمِصْبَاحُ فی زُجَاجه اْلزُجَاجه کَأَنَهَا کَوْکَبُ دُرِیُ یُوقَدُ مِن شَجَرَهٍ مُبَارَکه زَیْتُونَه لَاشَرْقِیَه وَلاغَرْبِیَه یَکَادُ زَیْْتُهَا یُضِیئیُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارُ نُورُ عَلَی نَورٍ یَهْدِی اْللهُ لِنُورِهِ مَن یَشَآءُ یَضْرِبُ اْللهُ اْلأَمْثَالَ لِلنَاسِ واْللهُ بِکُلِِ شَیٍ عَلِیمُ .
معنی تحت الفظی: یزدان روشنائی آسمان ها و زمین است. مثل نورش چون بلوری است که در آن چراغی باشد، و چراغ در شیشه ای و شیشه در شیشه دیگرگوئی چون ستاره درخشانی است که از درخت زیتون مبارکی روشن شده که نه شرقی است و نه غربی. زود باشد که روغن آن چراغ روشن نماید هرچند که به آن آتشی نرسیده، نوراست بر نور - یزدان هر کس را خواهد به نور خویش هدایت کند و یزدان برای مردم مثل ها زند و یزدان به هر چیزی دانا است.
تفسیر مختصر
اَللهُ نُورُ السَمَواتِ وَاْْ لْأَرْضِ - یزدان نور آسمان ها و زمین است. همه چیز از آن او وجود او است، هیچ چیز خارج از او نیست وهرچه هست از او است. هرگاه گوئیم چیزی غیر از او و خارج از او است سخن شرک گفته ایم، همه او است و جز او چیزی نیست.
مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکَوهٍ - نورش را این چنین مثال زنیم که چون بلور است. همان طور که در بلور عکس اشیاء منعکس گردد در او هم همه چیز هست. بلور است اما کدام بلور….
فِیهَا مِصْبَاحٌ - بلوری که در آن چراغی هست. پس نور درخود او است وخارج از او نیست، برخلاف بلورهائی که ما در دنیا می بینیم. بلی بلوری است که همه چیز در آن است و نورش از آن خارج نیست بلکه در خود او است زیرا اصلاً خارج وجود ندارد. بلوری است قوی که تمام مادیات و معنویات و آن چه هست در خود او است و نور آن هم درخودش می باشد. نفرمود بلوری است که چراغ و نور درخارج آن باشد چنانکه نادانان الله را آن طور پندارند.
اْلْمِصْبَاحُ فی زُجَاجَه اْلزُجَاجَه - هوا و مواد رقیقی که اطراف آن را احاطه می کند مثال آن را شیشه گفته اند چون از شیشه رقیق تر مثالی نتوان گفتن - اما این شیشه و بلور و غیره همه درخودش است و…
کَأَنَهَا کَوْکَبُ دُرِیُ - این بلور و چراغ و شیشه ها همیشه تلالؤ و درخشندگی و جلوه گری می کند مانند ستاره درخشانی که می بینیم، این ستاره هم درخود او است و خارج نیست.
یُوقَدُ مِن شَجَرَهٍ مُبَارَکهٍ زَیْتُونَه - این همه روشنی از یک درخت مبارک زیتون است. مثالی است که منبع و منشاء و همه این ها او است (البته مثال است چنانکه اول و آخر آیه تأکید فرموده) عالم لایتناهی را به یک درخت زیتون مثل زده میوه را به منزله ستارگان قرار داده، چوب و برگ درخت و غیره را سایر قسمت های عالم دانسته، ولی این اجزاء از او جدا نیست بلکه همه را روی هم درخت زیتون نامند، این ها همه جزء خود درخت است، این درخت تشبیه عالم لایتناهی است، اما درخت معمولی نیست بلکه صفت چنین درختی آن است که …
لَاشَرْقِیَه وَلاغَرْبِیَه - نه مشرق دارد نه مغرب، نه بالا دارد نه پائین، نه اول دارد نه آخر چنان است که همه چیزش در خود از خود او است در عین حال مکانی ندارد و بالا و اول و آخری نیست. آیا تشبیه و لسانی به از این توان گفتن ؟
یَکَادُ زَیْْتُهَا یُضِیئیُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَار - زود است که روغن این چراغ روشن کند هرچند که آتشی بدان نرسیده است. نوری است که ازخودش است و خارج نیست. آری نور این چراغ از خود چراغ است، از خارج نرسیده، خودش درخودش است.
نُورُ عَلَی نَور - نوری است بر نور هرچه هست نور است و قدرت است و نور بر نور روی هم قرارگرفته بدون آنکه حدودی داشته باشد.
یَهْدِی اْللهُ لِنُورِهِ مَن یَشَآءُ - یزدان هرکه راخواهد به نور خویش رهنمائی فرماید (از او بخواهید که شما را هم به نور خود هدایت کند و از حقایق عالم باخبر شوید )
یَضْرِبُ اْللهُ اْلأَمْثَالَ لِلنَاسِ - یزدان برای مردم مثل ها زند زیرا بدون مثل وتشبیه فکر مردم آماده فهم حقیقت و تشخیص واقعیات نیست.
واْللهُ بِکُلِِ شَیٍ عَلِیمُ - یزدان به همه چیز دانا است.
تفسیر و توضیح بیشتر را در متن این کتاب در خواهید یافت.
روح و پرتو و تراوش او
قل الروح من امر ربی
معنی تحت الفظی : بگو روح امر پرودگار من است.
تفسیر مختصر تحت اللفظی
روح امریست پرتوش عقل است | عقل فکر است و قدرتش علم است | |
عقل با فکر و علم با اعمال | جلوه از روح می کند الحال |
توضیح: فکر کردن وسیله ای است برای به کارانداختن روح. عقل که پرتو روح است وسیله انجامش فکر است.
قدرت عقل و فکر علم است که تظاهر و تراوش می کند. اگر هر کدام از اینها تنها بود چندان ارزشی نداشت.
عقل تنها، فکر تنها، علم تنها کافی نیست. پس عقل با فکر و علم با عمل جلوه می کند. وقتی اینها باهم مجتمعاً به کار افتادند تجلی می نماید و این جلوه گری اثر روح است.
میوه درختی در یک منطقه به علت اختلاف آب وهوا زودتر می رسد و در منطقه دیگر دیرتر وجای دیگر بعد ازآن ، اما بالاخره همه درختان در همه جا خواهند رسید و ثمر خواهند داد. عکس بالا درختان نخل در منطقه استوایی بوارنو مالزی و عکس پایین درختان نخل در سیسیلی ایتالیا |
پانویس ها
- مشکوه را بلور ، چراغدان ، آبگینه واین قبیل ترجمه کرده اند.