خواب حقیقی و خواب دروغ
اگر کسی سالم باشد برخی خوابهایی که میبیند، با در نظر گرفتن موجبات مذکوره بالا، به شرطی که به طور کامل پس از بیداری به یادش مانده باشد، درست است و چون عالم لطیف پریسپری عامل آنهاست حتی از آینده هم خبر میدهند، چنانکه هزاران موارد آن اتفاق افتاده و هرکسی کم و بیش در زندگی خود و اطرافیان خویش آزموده است.
خوابهایی هم که میبینیم در عالم بیداری به صورت وقوع در نمیآید و آن را آشفته میخوانیم درواقع نمایش و آگاهیها و آژیرهایی است که در آن حالت حساسیت و لطافت به ما داده میشود مثل اینکه بخواهند کسی را از عواقب چیزی آگاه سازند. یک داستان عبرتانگیز برایش میگویند یا تذکراتی میدهند و گاهی هم برای جلوگیری از برخی تخلفات رانندگی پلیس صحنۀ مصنوعی تصادف در جادهها میسازد.
اصولاً لغت عبرت به همین معنی است یعنی پند گرفتن از واقعه خواه این واقعه مربوط به خود ما باشد یا مربوط به دیگران و بهترین نوع پند همین است.
لذا اکثر خوابها نوعی آژیر و پند و عبرت هستند که به صورت داستانها و وقایع و اتفاقات گاه عادی و گاه غیرعادی در نظر ما مجسم میشوند.
در حقیقت حالا که ما به حالت رخوت افتادهایم و روح و پریسپری فرصتی دارند که پشت پرده محسوس را به ما نشان دهند، با نمایش رؤیایی ما را آگاه و برای زندگی که در پیش داریم مجهز میسازند.